Steam heeft de afgelopen maanden een aantal belangrijke toegankelijkheidsfuncties toegevoegd aan zijn platform. Gebruikers kunnen nu in de digitale winkel van het platform eenvoudig filteren op bepaalde toegankelijkheidsfuncties, waardoor spelers met een beperking makkelijk spellen kunnen vinden die zij kunnen spelen. Daarnaast is ook het platform zelf nu in hoge mate instelbaar, waardoor vooral gebruikers van SteamOS en de Steam Big Picture Mode met een visuele beperking makkelijker gebruik kunnen maken van het grootste pc-gamingplatform. Tweakers geeft een kort overzicht van de stappen die zijn gezet om gaming voor meer mensen mogelijk te maken.
Wat is toegankelijkheid in gaming?
Toegankelijkheid is een breed begrip en op veel manieren te interpreteren. Voor sommige gamers gaat toegankelijkheid bijvoorbeeld over hoe makkelijk gameplayelementen zijn, zodat ook minder goede spelers een spel kunnen spelen. Hoewel Steam daarvoor ook wat opties heeft toegevoegd, zijn de meeste filteropties bedoeld voor gamers met een lichamelijke beperking. Die twee sluiten elkaar overigens ook niet geheel uit: een gamer met een lichamelijke beperking kan baat hebben bij een lagere moeilijkheidsgraad.
Valve heeft zelf vorige maand twee grote maatregelen genomen om het gebruik van het platform voor mensen met een beperking te vergemakkelijken. In juni voegde het bedrijf verschillende toegankelijkheidsfuncties toe aan SteamOS en de Steam Big Picture-modus. Gebruikers kunnen nu bijvoorbeeld in de digitale winkel van Valve een schermlezer aanzetten, een bepaald kleurenfilter gebruiken, de tekst groter maken en het contrast verhogen. Daarmee bedient Valve vooral mensen met een visuele beperking. Slechtzienden gebruiken vaak de optie om tekst te vergroten, blinden zetten vaak een schermlezer in en het kleurenfilter is vooral bedoeld voor mensen met kleurenblindheid.
Steam-gebruikers kunnen nu niet alleen toegankelijkheidsfuncties op het platform zelf gebruiken, maar ook het gameaanbod filteren op meerdere toegankelijkheidsfuncties. Dan gaat het bijvoorbeeld om games met een aanpasbare moeilijkheidsgraad, maar spelers kunnen ook filteren op de manieren waarop games te spelen zijn. Denk bijvoorbeeld aan games die alleen met een toetsenbord of alleen met een muis kunnen worden gespeeld, of waarbij de menu's uitgesproken kunnen worden.
Waarom doet Steam dit?
Steam geeft zelf niet aan waarom het deze aanpassingen doet, maar dat heeft hoogstwaarschijnlijk te maken met de European Accesibility Act, die op 28 juni officieel gehandhaafd wordt. Die schrijft voor dat digitale diensten, zoals e-commercediensten, besturingssystemen, websites en mobiele apps, moeten voldoen aan bepaalde toegankelijkheidseisen als zij zich richten op Europese klanten. Steam heeft een digitale winkel waarin je digitale producten kunt kopen en die in talloze Europese talen in te stellen is. Daarmee valt deze onder de nieuwe Europese wet.
De wet schrijft voor dat de website, desktopapp en mobiele app ‘toegankelijk’ moeten zijn. Die term is breed: het betekent dat deze software bruikbaar moet zijn met functies als schermlezers en spraakbesturingssoftware. Teksten, screenshots, video's en knoppen in de digitale winkel, het kopen of downloaden van producten en het contact opnemen met support moeten aan vier eisen voldoen:
- Waarneembaarheid: gebruikers met een beperking moeten de informatie en de verschillende facetten van de gebruikersinterface kunnen waarnemen;
- Operabel: de verschillende onderdelen van de gebruikersinterface en de navigatie erdoorheen moeten bedrijfsklaar zijn;
- Begrijpelijk: de informatie in de gebruikersinterface en de werking ervan moeten te begrijpen zijn voor gebruikers met een handicap;
- Robuust: meerdere useragents, waaronder hulptechnologieën, moeten de informatie op betrouwbare wijze kunnen interpreteren.
Dat wil zeggen dat Steam-gebruikers het koopproces eenvoudig moeten kunnen doorlopen met toegankelijkheidshulpmiddelen zoals schermlezers of stembesturing. De media en knoppen moeten goed leesbaar zijn voor slechtzienden en blinden die gebruikmaken van schermlezers. De digitale winkel moet eenvoudig te navigeren zijn en de gebruiker moet makkelijk de informatie kunnen vinden die hij zoekt. De inhoud van de digitale winkel moet ook goed geïnterpreteerd kunnen worden door hulpmiddelen als schermlezers. Ook contact opnemen met support moet mogelijk zijn met hulpsoftware.
De European Accessibility Act werd in april 2019 al ingevoerd, waarna lidstaten drie jaar kregen om de wet in hun nationale wetgeving te verwerken. Vanaf 2022 is de wetgeving van kracht geworden in de lidstaten van de EU. Sinds 28 juni 2025 handhaven zij deze verplichtingen ook. Houdt een bedrijf dat onder de wet valt zich niet aan de eisen, dan kan de toezichthouder bijvoorbeeld een boete opleggen. Wie deze toezichthouder is, verschilt per dienst, omdat delen van de wet in verschillende wetten zijn onderverdeeld. De Autoriteit Consument & Markt, de Rijksinspectie voor Digitale Infrastructuur, het Commissariaat voor de Media, de Inspectie Leefomgeving en Transport en de Autoriteit Financiële Markten zijn aangewezen als toezichthouder voor delen van de eisen in de wet.
Vallen games ook onder die wet?
Games hoeven niet aan de wet te voldoen. Onder meer e-boeken en e-readers, computers en de besturingssystemen die erop draaien, en smartphones en tablets moeten voldoen aan de eisen in de wet. Games worden echter niet expliciet genoemd.
Toch zijn er mogelijk wel degelijk implicaties voor gaming. Door de verplichtingen voor e-commercediensten heeft Steam al functies toegevoegd. Het zou echter kunnen dat ook in-gamewinkels zich aan die wet moeten houden. Het is lastig te zeggen of dat echt zo is, omdat de definities in de wet vrij vaag zijn. Sommige advocaten denken bijvoorbeeld van wel.
Daarnaast is het niet geheel ondenkbaar dat Steam en andere grote platforms ontwikkelaars gaan verplichten dat zij toegankelijkheidsfuncties toevoegen. Platforms als Steam verdienen aan gamers en als gamers ontevreden zijn over de hoeveelheid toegankelijke games op het platform, zal dat slecht afstralen op die platforms. Dat zullen die bedrijven koste wat kost willen voorkomen.
Sony en Microsoft als aanjagers van toegankelijkheid in games
Het is dus mogelijk dat steeds meer games steeds meer toegankelijkheidsfuncties toevoegen. Een van de pioniers op dit gebied is Sony. Twaalf games op Steam voldoen aan alle visuele toegankelijkheidsfuncties en hebben ondersteuning voor voorgelezen spelmenu's. Vier van die games zijn gepubliceerd door PlayStation Publishing: God of War Ragnarök, The Last of Us Part I en Part II en Days Gone. The Last of Us Part II is zelfs dermate toegankelijk dat de blinde gamer Steve Saylor het spel volledig heeft kunnen spelen.
De PlayStation zelf heeft al langer toegankelijkheidsfuncties als een schermlezer en opties om de kleuren en het contrast anders in te stellen. Het besturingssysteem en de digitale winkel van de PlayStation vallen onder de EAA en moeten daarom voldoen aan de eisen in de wet.
Ook Microsoft heeft flinke verbeteringen doorgevoerd in zijn games. Doom: The Dark Ages had bijvoorbeeld een grote toegankelijkheidssuite met opties voor hulp bij het richten, een hogecontrastmodus en opties om aanvallen van vijanden als iconen op het scherm te laten zien. De gedachte dat een blinde zich door de hordes demonen in Doom: The Dark Ages schiet, lijkt nog wat ver weg, maar voor mensen met bepaalde vormen van slechtziendheid en kleurenblindheid en doven lijkt het spel wel speelbaar. Onder meer Forza Motorsport, Gears Tactics en Sea of Thieves zijn wel speelbaar voor blinden. Microsoft en Sony hebben met respectievelijk de Xbox Adaptive Controller en de Access Controller ook controllers voor mensen met een handicap. Microsoft heeft bovendien ook de Adaptive Joystick, die werkt met de eerdergenoemde Adaptive Controller en reguliere Xbox-controllers.
I've been reluctant to post this.
— Steve Saylor (@stevesaylor) 12 juni 2020
I recorded my reaction when I saw the #accessibility settings in #TheLastofUsPartII for the first time thinking it would be a fun video for posterity. I...did not expect this.
This is why we do what we do. 😢
Thank you @Naughty_Dog. pic.twitter.com/D5Or2B9Tfw
What’s next?
De kans is groot dat gamen op redelijk korte termijn toegankelijker wordt. Hoe snel is niet precies duidelijk, maar hoewel de EAA niet direct op games van toepassing is, is de kans vrij groot dat digitale winkels als Steam en GOG op den duur van ontwikkelaars zullen vragen om toegankelijkheidsfuncties aan hun games toe te voegen.
De vraag is nu hoe snel de ontwikkelingen doorzetten en hoe indieontwikkelaars dergelijke functies kunnen implementeren. De budgetten van kleinere ontwikkelaars zijn natuurlijk een stuk kleiner, waardoor het lastiger zal worden om de financiële ruimte te vinden om alle gamers met een handicap te bedienen. Aan de andere kant kunnen zij 'afkijken' bij de grotere ontwikkelaars als die doorgaan met het ontwikkelen van toegankelijkheidsfuncties en dat zal ongetwijfeld schelen in de ontwikkeltijd.
Redactie: Imre Himmelbauer Eindredactie: Marger Verschuur
/i/2006495260.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2007331940.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006900436.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/u/101588/the_lemmings_masacre_2_by_wormthingy.gif?f=community){kind=small}
.
- wel wat meer rekening met toegankelijkheid. Tegelijkertijd hoop ik soms dat developers wat meer games gaan ontwikkelen in plaats van nog een 13 in een dozijn te maken met nog betere graphics / geluid / etc..
.
ik was juist een positief maar met enig voorbehoud (ook naar aanleiding wat ik aan comments las van mensen met een beperking)./u/96903/cdwaveicon.png?f=community){kind=small}
! :strip_exif()/u/53522/crop583d477015a24.gif?f=community){kind=small}
/u/142011/crop65b383c6c6c2f_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/263626/crop5db0af5550f2c_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/533588/crop5c477836e5227_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/2167782/crop6717af3b689d5.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/21712/crop668d500bcc980_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/1733216/crop61f3fcf0194a9_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/147791/crop56e423ed8d794_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/527939/crop58dcbf168cc9f_cropped.png?f=community){kind=small}